İzmir Büyükşehir Belediyesi CHP Meclis Grubu, Bornova ilçesinde yapılan imar planı değişikliklerine ve eklenen plan notlarına yönelik sert bir açıklama yaptı. Grup, bölgenin doğal alanlarının korunması gerektiğini belirterek, mevcut planların ekolojik dengeyi bozacağını ve doğal sit alanlarını tahrip edeceğini ifade etti.
Açıklamaya göre, İzmir/Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı'na yapılan yeni düzenlemeler ve Bornova Erzene Mahallesi’ndeki 194 hektarlık alanın koruma amaçlı imar planının onaylanması, doğal alanların tahribatına neden olacak. CHP Meclis Grubu, bu planların kademeli birlikteliği ilkesine aykırı olduğunu ve bölgedeki tarım alanlarını imara açabileceğini belirtti. Ayrıca, zeytinlik alanlar ve doğal sit alanlarının korunması gerekliliğine dikkat çekerek, söz konusu planların yasalara ve çevre koruma ilkelerine ters düştüğünü vurguladı.
Çevre Düzeni Planı’nın planlama yaklaşımına aykırı
İzBB CHP Meclis Grubu Sözcüsü Elvin Sönmez Güler tarafından yapılan açıklamanın tamamı şu şekilde:
İzmir/Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı Plan Hükümlerinin 8.17.7. Sit Alanları başlığı altına ilave plan notu eklenerek başlayan süreç, İzmir Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nün 10.12.2024 tarihli yazısı ve İzmir 1 Numaralı Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu'nun 06.12.2024 tarihli kararı ile birlikte 1 No’lu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 109.maddesi kapsamında değerlendirilmek üzere Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü’ne sunulan İzmir İli, Bornova İlçesi, Erzene Mahallesi yerleşim alanı kuzeyi ile İstanbul Caddesi arasında kalan yaklaşık 194ha’lık alana ilişkin 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı’nın Bakanlık Makamı’nın 29.01.2025 tarih Olur’u ile 1 No’lu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 109.maddesi uyarınca onaylanması ile devam etmiş ve kamuoyuna duyurulmuştur.
Bakanlık tarafından yapılan plan değişiklikleri ve plan notu ilavesi;
(Planların kademeli birlikteliği ilkesi doğrultusunda hiyerarşik yapının üstten alta doğru sırasıyla; Mekânsal Strateji Planı, Çevre Düzeni Planı, Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından oluşur kabulünden yola çıkarak)
Üst ölçekli plan ana kararlarının alt ölçekli plan kararlarını yönlendirici ve bağlayıcı nitelikte olması sebebi ile üst ölçekli plan değişikliği yapılmasına gerek olmaksızın hazırlanacak olan koruma amaçlı imar planlarının “planların kademeli birlikteliği” ilkesine ve 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı’nın planlama yaklaşımına aykırıdır.
Doğal sit alanlarının eşsiz özelliklerini koruma amacıyla uygulamadaki sorunları aşmak ve üst ölçekli plan değişikliğine gerek kalmadan koruma amaçlı imar planları hazırlanması hedeflendiği görülmektedir.
Plan gerekçe raporunda ilgili mevzuat ve planlama ilkeleri (özellikle düşük yoğunluklu yapılaşmaya izin verilen Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanları için) doğrultusunda hazırlanacak planlara ilişkin plan kararları ve nüfus değerlerine yönelik herhangi bir sınırlama belirtilmemekle birlikte bu durumun, bölgedeki tarım alanlarının imara açılması yönünde emsal teşkil ederek baskı yaratacağı gibi, alt ölçekli planlarla bölgeye getirilecek yeni nüfus ile İzmir Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı’nda belirlenen nüfus kabulleri aşılacaktır
Bütünlüğünü bozacak
Bornova Erzene Mahallesi’ndeki 194 hektarlık arazinin imara açılması konusunda da söz konusu bölge,
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Makamı’nın 21.01.2021 tarihli Olur'u ile "Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı" olarak tescil edildiği,
Yürürlükteki İzmir-Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı’nda ‘Tarım Arazisi’, ‘Orman Alanı’ ve ‘Ağaçlandırılacak Alan’ kullanımlarında kaldığı,
Yürürlükteki 1/25.000 ölçekli İzmir Büyükşehir Bütünü Çevre Düzeni Planı'nda ‘Doğal Karakteri Korunacak Alan ve Mezarlık Alanı’ kullanımlarında kaldığı,
Yürürlükte bulunan 1/25.000 ölçekli İzmir Büyükşehir Bütünü Çevre Düzeni Planı hazırlanırken; kentsel gelişme eğilimlerinin değerlendirilmesinde mekansal gelişme bütünlüğünün planlı olarak sürdürülmesinin hedeflendiği ve bu doğrultuda plan kararlarının üretilmiş olması sebebiyle mekansal büyümenin kontrol edilmesi ilkesinden hareketle, bu alanda,
1. Ağırlıkla orman,
2. Doğal ve ağaçlık karakteri korunacak alan,
3. Ağaçlandırılacak alan,
4. Yapı yasağı getirilmiş alanlar gibi büyük bölgesel açık alanlar ile
5. Tarımsal alanlardan oluşan ve gelişme alt yörelerini sınırlayıcı nitelikte olan yeşil kuşak program alanlarının belirlenmiş olduğu görülmüştür.
Tüm bunlara ek olarak bu durum,
1/25.000 ölçekli planın temel ilke ve stratejileri ile amaç ve hedeflerine, mekânsal plan kararlarına ve plan bütünlüğüne, hedef yılı plan nüfus kabullerine aykırı olduğu, önerilen arazi kullanım ve nüfus önerileri ile 1/25.000 ölçekli planın bütünlüğünü bozacağı,
Planlamaya konu alan içerisindeki zeytinlik alanların; Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği eki gösterimlere aykırı olarak "Konut (zeytinlik alan)" şeklinde yapılaşmaya açıldığı,
Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı sınırları içerisinde belirlenen konut alanlarında farklı yapılaşma koşulları oluşturulduğu ancak kat adetlerinin farklı olmasının herhangi bir teknik ve nesnel gerekçeyle açıklanmadığı, hususları tespit edilmiştir.
İtiraz süreçlerimiz devam edecek
Sonuç olarak,
Arazinin 93 hektarlık kısmı zeytinlik alan, 87,29 hektarlık kısmı ağaçlık alan, 21,13 hektarlık kısmı boş arazi niteliğindedir
Bölge, Nitelikli Doğal Koruma Alanı ve Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanını içermektedir.
Söz konusu plan, doğal sit alanı statüsündeki bölgede “talan” boyutunda bir yapılaşmaya imkan tanımaktadır.
İmar uygulamalarının ne şekilde yapılacağı ve yöntemleri hususunda yeterli açıklamalar yer verilmemiştir.
Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı sınırları içerisinde belirlenen konut alanlarında farklı yapılaşma koşulları oluşturulduğu, bu farklılıkların olmasının herhangi bir teknik ve nesnel gerekçeyle açıklanmadığı,- Bakanlık tarafından yaptırılan planların her ne kadar koruma amaçlı olduğu iddia edilse de zeytinlik alanlarda konut kullanımının önünü açarak korunması gerekliliği yasalarla belirlenmiş doğal alanlarımızın tahribatını artıran uygulamalara örnek teşkil ettiği görülmüştür.
Planlama alanının ve çevresinin doğal niteliği kapsamında yürürlükteki planlarda kullanım kararlarının belirlenmiş olduğu, flora ve fauna açısından vazgeçilmez özellik gösteren bu alanın bahse konu planlarda önerilen kullanım kararlarının, zeytinlik alanlarda mevcutta bulunan zeytin ağaçlarının ve alanın doğal sit niteliğinin dikkate alınmadan ekolojik dengeyi bozacak müdahalelerle oluşturulduğu, görülmüştür.
Zeytinlik alanlarının korunması, doğal niteliğe sahip alanlarımızın talan edilmemesi için tahribatları artıran uygulamalara emsal oluşturacak bu kararlara yönelik itiraz süreçlerimiz devam edecektir. Doğal niteliğe sahip alanlarımızın talan edilmemesi için İBB CHP Meclis Grubu’muz olarak mücadele ederek gelişmelerin takipçisi olacağımızı ve hemşerilerimizi bilgilendirmeye devam edeceğimizi kamuoyuna saygıyla duyururuz.
