İzmir'in Değirmendere ve Ahmetbeyli bölgeleri arasında yer alan Klaros Kutsal Alanı, Hellenistik ve Roma dönemlerinin önemli bilicilik merkezlerinden biri olarak tarihe damgasını vurdu. Apollon adına inşa edilen bu kutsal mekan, tarihi, mimarisi ve bilicilik geleneğiyle ziyaretçilerini büyülemeye devam ediyor.
Klaros’un kuruluş tarihi kesin olarak bilinmese de, M.Ö. 7. ve 6. yüzyılda Kolophon’un baş tanrısı Apollon adına inşa edildiği düşünülmektedir. Düz bir vadide yer alan kutsal alan, özellikle burada bulunan kutsal kaynak ve orman nedeniyle düz bir zemine inşa edilmiştir. Apollon tapınağı, bilicilik merkezi olmasıyla Hellenistik ve Roma çağlarında büyük bir üne kavuşmuş, kahine danışmak isteyenlerin akınına uğramıştır.
Klaros, hiçbir zaman bağımsız bir şehir olmamış, Kolophon’a bağlı bir kutsal alan olarak varlığını sürdürmüştür. M.S. 2. yüzyılda inşa edilen Propylea, Apollon tapınağına sütunlarla çevrili bir yol ile bağlanmış ve kahinlere danışmaya gelenlerin yazıtlarına ev sahipliği yapmıştır. Tapınağın önünde anıtsal bir sunak bulunurken, kuzeyinde ise İon tarzında Artemis’e ait olduğu düşünülen bir tapınak yer almaktadır.
Arkeolojik çalışmalar
Klaros’taki ilk sistematik araştırmalar, 1886 yılında C. Schuchhardt tarafından başlatılmıştır. Schuchhardt, Kolophon ve Notion’un konumlarını doğru şekilde belirlemiş, kutsal alanın varlığına dair ilk ipuçlarını ortaya koymuştur. 1907 yılında Th. Macridy, kutsal alanın izlerini keşfetmiş ve Propylea bölgesinde yaptığı kazılarla burasının Apollon Klarios’a ait olduğunu kanıtlamıştır.
1913 yılında Th. Macridy ve Ch. Picard tarafından yapılan ilk bilimsel kazılar, I. Dünya Savaşı nedeniyle kesintiye uğramış, 1950’de Louis Robert ve Jeanne Robert tarafından yeniden başlatılmıştır. 1988 yılından itibaren Prof. Juliette de La Geniere başkanlığında devam eden kazılar, kutsal alanın tarihine ışık tutmaya devam etmektedir.
Günümüzde Klaros
Klaros’ta yapılan kazılarda çıkarılan eserler, bugün İzmir Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmektedir. Bölgede yer alan Propylea, Apollon heykeli, anıtsal sunak ve İon tarzı tapınak, antik dünyanın görkemini yansıtmaktadır.
Klaros Kutsal Alanı nerdedir? Nasıl gidilir?
Klaros Kutsal Alanı İzmir’in Menderes ilçesinde bulunmaktadır. İzmir şehir merkezinden 60 km uzaklıkta olan bu destinasyona kendi aracınız ile İzmir şehir merkezinden bir saat gibi bir sürede ulaşabilirsiniz. Toplu taşıma ile yaklaşık iki buçuk saat uzaklıkta olan Klaros Kutsal Alanı’na gidebilmek için öncelcikle İZBAN’a binmek gerekmektedir. Cumaovası istasyonunda İZBAN’dan inerek, 775 numaralı otobüse binmek gerekmektedir. 775 numaralı otobüsten Özdere Son Durak istasyonunda inerek yaklaşık 10 dakika yürümek gerekmektedir.
