Kandaki hemoglobin seviyesinin azalması, vücuda oksijen taşınmasını zorlaştırır ve bu durum kansızlık olarak kendini gösterir. Kansızlık, yorgunluk, nefes darlığı ve baş dönmesi gibi belirtilere yol açabilir. Peki, kansızlığın nedenleri nelerdir? Kansızlık hangi belirtileri verir? Kansızlık nasıl tedavi edilir? yanıtları ayrıntılarıyla haberimizde yer almaktadır...
Kansızlığın nedeni nedir?
Kansızlık (anemi), birçok farklı nedenle ortaya çıkabilmektedir. Erişkinlik döneminde en sık görülen anemi nedenleri, demir eksikliği, B12 vitamini eksikliği ve folik asit eksikliğidir. Aneminin dört ana nedeni bulunmaktadır: kan kaybı, kırmızı kan hücresi üretimindeki eksiklik, kırmızı kan hücrelerinin hızlı yıkımı ve bu hücrelerin üretimi için gerekli vitamin ve minerallerin (demir, B12 vitamini ve folik asit) eksikliği.
Kan kaybı sonucu oluşan anemi, özellikle kadınlarda adet kanamaları, gastrointestinal kanamalar ve pıhtılaşma sorunları gibi faktörlerden kaynaklanmaktadır. Ayrıca, kırmızı kan hücresi üretiminin eksikliği, kronik hastalıklar, kemik iliği kanserleri (lösemi) veya kalıtsal hastalıklar gibi nedenlerle meydana gelebilir. Bunun yanı sıra, bazı ilaçlar, otoimmün hastalıklar, kanserler, hamilelik dönemi, bebeklik, ergenlik ve yaşlılık gibi faktörler de anemiye yol açabilir. Vücutta kırmızı kan hücrelerinin üretilebilmesi için demir, B12 vitamini ve folik asit gibi vitamin ve minerallere ihtiyaç vardır. Demir, oksijen taşıyan hemoglobin proteininin temel bileşenidir ve eksikliği, oksijen taşıma kapasitesini azaltarak demir eksikliği anemisine yol açar.
Kansızlık belirtileri nelerdir?
Kansızlık, vücudun yeterli miktarda sağlıklı kırmızı kan hücresi üretmemesi veya bu hücreleri kaybetmesi durumudur. Oksijen taşıma kapasitesinin azalması, vücutta çeşitli belirtilere yol açar. Kansızlık, hafif belirtilerden şiddetli durumlara kadar değişebilir ve altında yatan sebeplere bağlı olarak farklılık gösterir. Kansızlığın yaygın belirtileri arasında halsizlik yer almaktadır. Oksijen eksikliği nedeniyle enerji seviyesi düşer ve kişi sürekli yorgun hissedebilir. Kan akışının azalması, cildin solgunlaşmasına neden olabilir. Vücut, yeterli oksijen almak için daha fazla çalışırken nefes darlığı oluşabilir. Beyne oksijen ulaşamaması baş dönmesine yol açabilir. Kalp, yeterli oksijeni sağlamak için hızla çalışır, bu da çarpıntı hissine neden olabilir. Azalan kan dolaşımı, ellerin ve ayakların soğumasına sebep olabilir. Bunun sonucunda kişi yaz kış fark etmeksizin üşür. Son olarak oksijen eksikliği, baş ağrılarına neden olabilir.
Kansızlık tedavi yöntemleri nelerdir?
Kansızlık (anemi) teşhisi, klinik muayene ve tam kan sayımı ile konulmaktadır. Tam kan sayımı testi (hemogram analizi) ile kandaki hemoglobin seviyesi ölçülür. Hemoglobin seviyeleri normal sınırların altındaysa, anemi tanısı koyulmaktadır. Ayrıca, hemogram analizi aneminin türünü belirlemeye yardımcı olur. Gerekli durumlarda, periferik yayma, dışkı ve idrar örnekleri ile dalak ve böbreklerin ultrason görüntüleri de incelenebilir.
Aneminin tedavisi, nedenine göre değişiklik göstermektedir. Anemiye karşı korunmak için dengeli ve sağlıklı bir beslenme düzeni büyük önem taşır. Özellikle demir, B12 ve folik asit açısından zengin gıdaların tüketilmesi, kansızlık riskini azaltacaktır.Demir eksikliğinden kaynaklanan anemilerde, kan üretiminin tekrar sağlanabilmesi için demir takviyesi uygulanır. Kronik hastalıklar nedeniyle gelişen anemilerde ise, öncelikle kronik hastalık tedavi edilmelidir. Şiddetli anemi vakalarında, hastaneye yatış ve kan transfüzyonu gerekebilir. Bu tedavi kararı; aneminin süresi, hastanın yaşı ve geçmiş sağlık durumu gibi faktörlere göre belirlenir. Kansızlık, tedavi edilmediği takdirde daha ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Belirtiler gözlemlendiğinde, bir sağlık uzmanına başvurmak önemlidir.
