Bolu’daki bir otelde gerçekleşen yangında 78 yurttaşın hayatını kaybetmesinin ardından denetim tartışmaları devam ederken akıllara, diğer şehirlerdeki otellerin yangın ve diğer acil durumlara karşı yeteri kadar güvenli olup olmadığı geldi. Makine Mühendisleri Odası (MMO) İzmir Şube Başkanı Ziya Haktan Karadeniz, İzmir’deki otellerin yangın güvenliği konusunda ne kadar denetlenip denetlenmediği, mevzuattaki eksikler hakkında değerlendirmelerde bulundu, yurttaşlara da ‘güvenli otel’ konusunda bilgiler verdi. Karadeniz, İz Gazete’ye yaptığı açıklamada, “Yaşadığımız acı tablo gösteriyor ki, Odamızın denetleme yetkisini bertaraf edenler, gerekli mevzuat değişikliklerini yapmayanlar, kulağını bilimin ve tekniğin gerçeklerine kapatıp, sermayenin ihtiyaçlarına cevap vermekten başka bir şey yapmamıştır” ifadelerini kullandı.
Yılda 2 denetim şart
Otellerin yılda en az 2 kez denetlenmesi gerektiğini vurgulayan Karadeniz, “Otellerde yangın güvenliği denetimleri yılda en az iki kez yapılmalıdır. Bu denetimlerden biri planlı, diğeri ise habersiz olarak gerçekleştirilmelidir. Denetimlerin kapsamı, yangın algılama ve ihbar sistemleri, acil çıkış yolları ve kapıları, yangın söndürme tesisatları, elektrik tesisatı, personel eğitimi ve acil durum tatbikatları, duman tahliye ve yangın damper sistemleri gibi kritik unsurları içermelidir. Ayrıca, denetimler sadece belediye ekipleri tarafından değil, meslek odaları, bağımsız teknik kuruluşlar ve uzman mühendislerden oluşan ekipler tarafından da yürütülmelidir. Çünkü bu tesisatların kontrolu hem uzmanlık ve hem de özel kontrol ekipmanları gerektiren sistemlerdir” diye konuştu.
Karşılaşılan sorunlar
Türkiye’deki birçok otelin yangından kaçış alanlarının depo olarak kullanıldığını aktaran Karadeniz, “İzmir’de ve Türkiye genelinde yapılan denetimlerde, otellerde en sık karşılaşılan eksikliklerden biri, kaçış yollarının depolama, mobilya veya diğer nesnelerle engellenmesidir. Bu durum, acil durumlarda tahliye yollarının erişilemez hale gelmesine yol açmaktadır. Bunun yanında, yangın algılama ve uyarı sistemlerinin ya hiç bulunmaması ya da çalışmaması, özellikle eski tesislerde sıkça karşılaşılan bir sorundur. Yangın damperleri ve duman tahliye sistemlerinde görülen tasarım hataları, arızalar veya sistemlerin kullanılmaz durumda olması, otellerdeki önemli eksikliklerden bir diğeridir. Ayrıca, yangın söndürme ekipmanlarının düzenli bakımlarının yapılmaması, sprinkler testlerinin eksikliği ve yangın söndürücülerin tükenmiş ya da tarihi geçmiş olması gibi durumlar güvenlik açısından büyük riskler oluşturmaktadır. Bunun yanı sıra, acil aydınlatma ve yönlendirme sistemlerinin devre dışı kalması, özellikle elektrik kesintilerinde bu sistemlerin işlevini yerine getirememesi ciddi bir problem teşkil etmektedir. Yangın kapılarının kilitli olması veya yanlış türde kapıların kullanılması ise güvenli tahliyeyi imkânsız hale getirebilmektedir. Otel personelinin yangın sırasında nasıl davranacağına dair yeterli eğitim almamış olması veya yangın güvenliği sorumlusunun bulunmaması sıkça rastlanan bir eksikliktir. Ayrıca, yangın güvenliği denetimlerinin düzenli aralıklarla yapılmaması ve denetimlerdeki eksikliklerin takibinin sağlanmaması, işletmelerin bu güvenlik açıklarını gidermede yetersiz kalmasına neden olmaktadır” diye konuştu.
İzmir model olmalı
Türkiye’deki tüm büyükşehir belediyelerine, otel gibi yapıların ruhsat aşamasında itibaren denetlenmesi çağrısında bulunan Karadeniz, “Büyükşehir Belediyelerine çağrımız; yapı ruhsatlandırma aşamasından itibaren yangın güvenliği kriterlerine öncelik verilmesi ve bu kriterlerin sıkı bir şekilde kontrol edilmesi, olası risklerin daha en başından önlenmesine katkıda bulunacaktır. İzBB kamu sağlığına verdiği önem ve bu denetimlerin tarafsız bir şekilde uzmanlar tarafından yapılması gerektiği bilinci ile MMO İzmir Şubesi olarak bizimle 2021 yılında bir protokol imzalamıştır. Bu protokol kapsamında İzBB İtfaiye Dairesi Başkanlığı kamuya açık yapıları bize yönlendirerek yangın söndürme, merdiven basınçlandırma ve duman tahliye tesisatlarının uygunluk kontrolünün Odamız tarafından yapılmasını istemektedir. Bu modelin tüm Büyükşehir Belediyelerine kamu güvenliği açısından bir örnek model olmasını öneriyoruz. Ayrıca unutulmamalıdır ki bu sadece büyükşehir belediyeleri ile kalmamalı ilgili bakanlıklar, il özel idareleri, valilikler ve ilgili diğer kamu kurumları tarafından da sahiplenilerek; denetimlerin kamu kurumu niteliğinde bir kuruluş olan meslek odalarıyla birlikte yürütülmesi için gerekli yasal düzenlemeler acilen yapılmalıdır” dedi.
Yurttaşlara uyarı
Yurttaşların otel seçiminde dikkat etmesi gereken noktaları açıklayan Karadeniz, şunları söyledi: “Güvenli bir otel seçmek isteyen yurttaşların dikkat etmesi gereken bazı önemli noktalar vardır. Öncelikle, otelin yangın güvenliği sertifikasına sahip olup olmadığını sorgulamak önemlidir. Bu sertifikalar, otelin yerel belediye veya itfaiye tarafından denetlendiğini ve yangın güvenliği standartlarını karşıladığını gösterir. Otelin girişinde veya odalarda yer alan acil durum kaçış planlarını incelemek de güvenli tahliye imkânı sunup sunmadığını anlamak açısından faydalıdır. Koridorlarda yangın söndürücüler, duman dedektörleri ve acil yönlendirme tabelalarının varlığını kontrol etmek, güvenlik önlemlerinin yeterliliği hakkında ipucu verir. Ayrıca, otel personelinin yangın güvenliği konusunda eğitimli olup olmadığını sorgulamak ve düzenli yangın tatbikatlarının yapılıp yapılmadığını öğrenmek, kriz anında doğru müdahale kapasitesini anlamak açısından önem taşır. Duman tahliye ve havalandırma sistemlerinin mevcut ve işlevsel olup olmadığını öğrenmek, yangın sırasında dumandan etkilenme riskini azaltmak için kritik bir unsurdur. Son olarak, belediyelerin veya diğer kurumların yayımladığı güvenli otel listelerini incelemek, daha bilinçli bir seçim yapmanıza yardımcı olacaktır.”