Son yıllarda aile sağlığı merkezleri, devlet hastanelerinde doğum kontrol yöntemlerine ulaşımın zorlaştığı, danışmanlık hizmetlerinin yetersiz kaldığı yönündeki şikâyetler arttı. Türkiye'nin 1990’larda yakaladığı aile planlaması ivmesini kaybettiğini belirten CHP milletvekili Kayıhan Pala, “Modern yöntem kullanımı 15 yıldır bıçak sırtında.” dedi. Cinsel sağlıkta kondom, rahim içi araç (RİA) gibi malzeme eksikliklerinin yaşandığına dikkat çeken Pala, Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu’na “Malzeme temini ve dağıtımındaki şikâyetler için hangi tedbirler alındı?” diye sordu.
CHP Milletvekili Kayıhan Pala, Türkiye’de aile planlaması hizmetlerine erişimde yaşanan tıkanmaların halk sağlığını ve kadınların üreme haklarını tehdit ettiğini vurgulayarak, Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu’nun yanıtlaması talebiyle TBMM Başkanlığına soru önergesi verdi.
Önergede, son yıllarda aile sağlığı merkezlerinde rahim içi araç (RİA) takımı ve kondom dağıtımındaki kesintilerden danışmanlık eksikliğine kadar uzanan yapısal sorunlara değinilirken, aynı konuda şubat ayında verilen önergeye hâlen bir yanıt verilmediği belirtildi.
Pala, “Aile planlaması hizmetleri, anne ve bebek sağlığını korumanın yanı sıra toplum sağlığını iyileştirme açısından da kritik bir öneme sahiptir. Ancak, son yıllarda aile sağlığı merkezleri, devlet hastaneleri ve diğer kamu sağlık kuruluşlarında aile planlaması hizmetlerine erişimde çeşitli aksaklıklar yaşandığı, doğum kontrol yöntemlerine ulaşımın zorlaştığı, karşılanmayan gereksinimin arttığı ve danışmanlık hizmetlerinin yetersiz kaldığı yönünde bilimsel araştırma sonuçları yayınlanmakta ve kamuoyuna şikâyetler yansımaktadır.” ifadelerine yer verdi.
“1990’larda yakalanan aile planlaması ivmesi kaybedildi”
Türkiye’nin 1990’larda yakaladığı aile planlaması ivmesini kaybettiğine dikkat çelen Pala, “Modern yöntem kullanımı 15 yıldır bıçak sırtında. Kadınlara ücretsiz, güvenli ve kesintisiz hizmet sunulmaksızın ne anne ölümlerinin ne ekonomik yoksullaşmanın derinleştirdiği sağlık eşitsizliklerinin ne de kadınların yaşadığı hak kayıplarının önüne geçebiliriz.” dedi.
Pala, aile planlamasının aynı zamanda toplumsal refahın ve sürdürülebilir kalkınmanın ön koşulu olduğunu; ücretsiz malzeme, nitelikli danışmanlık ve sahadaki sağlık personelinin güçlendirilmesi gecikmeden hayata geçirilmesi gerektiğini hatırlattı.
“Kaç kondom ücretsiz dağıtılmıştır?”
CHP milletvekili Kayıhan Pala, Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu’na şu soruları yöneltti:
- Kaç adet RİA takılmış, kaç kondom ücretsiz dağıtılmıştır? Tedarik sorunu var mıdır?
- 2024’te modern ve herhangi bir yöntem kullanım oranları nedir? 2018 sonrasındaki eğilim nedir?
- Kaç adet RİA (Rahim İçi Araç) takılmış, kaç kondom ücretsiz dağıtılmıştır? Tedarik sorunu var mıdır?
- ‘Hiçbir kadını arkada bırakmayan’ yeni hizmet modeli geliştirilmekte midir?
- Malzeme temini ve dağıtımındaki şikâyetler için hangi tedbirler alındı?
- Ulusal aile planlaması eylem planı güncel midir? İzleme göstergeleri nelerdir?
