Arı sokmaları, bazı kişilerde hafif kızarıklık ve şişlikle sınırlı kalırken, bazı bireylerde bağışıklık sisteminin verdiği aşırı tepkiyle ciddi alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bu durum “arı alerjisi” olarak tanımlanmakta ve zamanında tedavi edilmediğinde hayati tehlike yaratabilmektedir.
Arılara neden alerjimiz olur?
Arı alerjisi, arıların vücuda enjekte ettiği venom proteininin insan bağışıklık sistemiyle etkileşimi sonucu gelişmektedir. Bu protein, vücudun histamin üretimini tetikleyerek çeşitli alerjik reaksiyonlara yol açar. Arı sokmasının ardından oluşan kaşıntı, şişlik ve ısı artışı genellikle normal kabul edilirken, bu tepkilerin beklenenden daha şiddetli olması arı alerjisi belirtisi olarak değerlendirilir.
Alerjik reaksiyona en sık neden olan türün bal arıları olduğu açıklandı. Ancak yaban arısı ve eşek arısı gibi türler de arı alerjisine sebep olabilir. Bağışıklık sisteminin bu zehire karşı gösterdiği güçlü yanıt, kişiye göre farklılık gösterse de bazı semptomlar yaygın şekilde gözlemlenmektedir. Arı alerjisinin belirtileri hafif ve şiddetli olarak ikiye ayrılır.
Hafif belirtiler
Sokulan bölgede şişlik
Kızarıklık
Kurdeşen (kabarcıklar)
Hafif baş dönmesi
Mide bulantısı
Kusma
Şiddetli belirtiler (Anafilaksi)
Nefes darlığı
Yutmada zorluk
Kalp atışında hızlanma
Tansiyon düşüklüğü
Bilinç kaybı
Yüz, dudak, boğaz veya dilde şişme
Bu belirtilerden biri veya birkaçı görüldüğünde vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurulması gerekir.
Arıya alerjimiz olduğunu nasıl anlarız?
Arı alerjisi aşı ya da ilaçla tedavi edilebilir bunun için alerjinin ne boyutta olduğu önem arz eder. Aşı tedavisi, arı zehrine karşı bağışıklık sisteminin tolerans kazanmasını hedefler. Bal ve yaban arısı alerjilerine karşı etkili olan bu yöntem, düzenli uygulandığında kalıcı bağışıklık sağlayabilir. Hafif ve orta dereceli alerjilerde antihistaminik, kortikosteroid ve adrenalin oto-enjektörleri kullanılır. Alerjiye bağlı semptomların kontrol altına alınmasına yardımcı olur.
Arı alerjisi testi ile alerjinizin olup olmadığını kolyaca anlayabilirsiniz. İki tür test ile anlaşılan bu alerji mutlaka doktor kontrolünde yapılmalıdır. İlk test seçeneğinde, kolun iç kısmına arı alerjeni içeren sıvı damlatılır ve reaksiyon gözlemlenir. 20-30 dakika içinde oluşan kızarıklık ve kabarma arı alerjisinin varlığına işaret eder. İkinci seçenek olarak da kandaki arı alerjenlerine karşı gelişen antikorlar ölçülerek tanı konur. Cilt hastalığı olanlar ve hamileler için ideal bir yöntemdir.
Arı alerjisinden korunmanın yolları
Arı alerjiniz varsa dikkat etmeniz bazı noktalar bulunmaktadır. Alerjinizin tetiklenmemesi için; arıların yoğun bulunduğu alanlardan uzak durmalısınız, parlak renkli ve çiçek desenli kıyafetlerden kaçınarak üzerinize gelmesinin önüne geçmelisiniz, tatlı yiyecek ve içecekler açıkta bırakmamalı, polen, toz ve evcil hayvan tüyü gibi diğer alerjenlerden de uzak durulmalısınız. Son olarak arı sokması durumunda sakin kalarak öncelikli olarak tüm belirtiler hekime bildirilmelidir.
