Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK), emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden ve çifte maaş alanlar için getirdiği düzenleme yeniden gündeme geldi. İzTV’de Nil Kahramanoğlu ile Gündem Özel programına katılan SGK Uzmanı ve İzmir Emekli ve Emekçiler Derneği Başkanı Dilek Ete, uygulamanın yeni olmadığını ve 5510 sayılı kanunda yer aldığını söyledi. Ete ayrıca kanunla daha birçok farklı konuda düzenlemenin söz konusu olduğunu ifade etti. Söz konusu uygulamanın 1 Ekim 2008’den sonra sigorta girişi yapılanlar için geçerli olduğunu belirten Ete, “2008 yılında 5510 Sayılı Kanun çıktı. Bu düzenleme o kanunun içerisinde yer alıyor. 2008 öncesi emekli olanlar bir yerde çalışabiliyordu. Bir yerde çalışırsa Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) kesiliyordu. Yani işveren normal sigorta primi ödemiyor. 2008’de eski kanuna tabi diğer emekliler için ‘eğer çalışırsa emekli maaşının durdurulması gerekiyor’ denildi. Bu yasa zaten gündemde, yani yürürlükte. Ama asıl durum şu, 2008’de işe girenlerin büyük bir kısmı henüz emekli değil. Yaşı geçmiş ve 2008’den sonra işe giren çok az bir kesim var ve bunlar durumun farkında. Bunu sosyal medya paylaşımıyla yeniden gündeme taşıdılar ve sanki yeni bir şeymiş gibi bir algı oldu. Bu yasada var” diye konuştu.
Her yerde yaşlı çalışan olacak
Yaşlı çalışan sayısı arttığını da söyleyen Ete, “İktidar 2002’den beri yaptığı düzenlemelerle birlikte emekli ve emekçileri bir somun ekmeğe muhtaç etti. Bunu planlayarak yaptılar, bir gecede olmadı. 2008’de aylık bağlama oranlarını düşürdüler. Türkiye’nin gelişmişlik hızından emekliler yüzde yüz alıyordu. Onu da yüzde 30’a düşürdüler. Aylık bağlama oranı da şu an yüzde 35. 2008 sonrası işe giren bir kişinin sigorta primi 65 yaşına kadar asgari ücretten yatarsa emekli olduğunda o zamanki asgari ücretin yüzde 35’ini alacak. Yani şu anki 14 bin liranın çok daha altında bir ücret olacak” şeklinde konuştu. Ete, açıklamalarını şöyle sürdürdü: “Emeklilere ve verdikleri kavgaya sahip çıkmazsanız bugün sokakta gördüğünüz 65-70 yaşındaki çalışanları bir elin parmakları kadar görmeyeceksiniz. Her yerde 70-75 yaşında çalışanlar göreceksiniz. Parası olan ve gelir üreten bir ülkeyiz. Sadece bu gelirin dağıtılmasında sorun var. Cumhuriyet tarihinde ilk defa orta sınıf diye bir şey kalmadı. Aileler dayanışmayla ayakta kalmaya çalıyor. Bunun sürdürülebilir bir yanı yok.”
Ocakta yeni düzenleme
5510 Sayılı Kanun’da bu düzenleme dışında birçok farklı düzenleme olduğunu da aktaran Ete şunları söyledi: “Bunlardan birisi de engelli emekliliği. Ocak ayında bununla ilgili de yeni bir düzenleme yaptılar. 2008’den önce hafif, orta ve yüksek çalışma gücü kaybı diye ayrılıyorsa 2008 öncesi de böyle bir ayrım getirildi. 2008 öncesi artık vergi indirimiyle, engelli emekliliğiyle emekli olma imkânı yok. Bir diğeri de yetim ve dul aylığı. Kadınların birçoğu özellikle çocuk sahibi olduktan sonra devlet kreş ve anaokulu sayısını arttırmadığı için çalışma hayatında çekilmek zorunda kalıyorlar. Eşten ayrılma ya da eşin vefat etmesi nedeniyle dul ve yetim aylığı alıyorlardı. 2008’deki yasa dedi ki bu ikisini birlikte vermeyeceğim.”
Emeklilere promosyon uyarısı
Düşük emekli aylıklarının promosyonlarla gündemden düşürülmeye çalışıldığını söyleyen Ete, “Devlet veremediği emekli aylıkları nedeniyle bu gündemi geriye taşımak için sürekli promosyon meselesini gündeme getiriyor. Emeklilerin aylıkları o kadar düşük ki tek çareleri bu promosyonlar. Bu sene ücretlerin biraz daha yüksek olacağını düşünüyorum. Emeklilere şunu söylemek isterim, geçmişte bir promosyon anlaşması yaptıysanız ve 3 yılı tamamladıysa bankalarına başvurup bu sözleşmeleri yenileyin. Yenilerken de pazarlığınızı yüksek tutun. İstediğiniz ücretleri vermiyorsa başka bankaya geçebilirsiniz. SGK yıllarca çalışan emeklisine hak ettiği aylığı vermediği için geriye promosyon kalıyor” dedi.