Son yıllarda düzensiz uykunun sağlık üzerindeki etkisini inceleyen araştırmalar, her şeyden önce gece vardiyasında çalışmanın kanser riskini artırdığını ve uykusuzluğun sağlıksız yiyecekler yeme isteğini tetiklediğini ortaya koymuştu. King’s College London kurum Wendy Hall yönetiminde çalışan ekip, çalışma günleri ve tatil günlerinde farklı uyku düzenleri olarak tanımladığı sosyal jetlag’ın beslenme ve bağırsak mikrobiyomu bileşimini etkileyip etkilemediğini araştırdı. Bu türde ilk kez gerçekleştirilen beslenme araştırmasına 934 kişi katıldı. Katılımcıların önemli bir kısmı bir gecede yedi saatten fazla uyuyan zayıf ve sağlıklı insanlardı.
90 dakika bile önemli
Fuden Üniversitesi’nde gerçekleştirilen bir araştırmaya göre bu süre yetişkinler için en iyi uyku süresi. Araştırmacılar uyku düzeninde sadece 90 dakikalık bir farkın bile hem iş günlerinde ve hem de tatil günlerinde beslenme kalitesinin düşmesine neden olduğunu söylüyorlar. Buna göre insanlar daha şekerli içecekler tüketirken daha az meyve ve kuru yemiş tüketiyorlar. Dışkı ve bağırsak mikrobiyomu örnekleriyle gerçekleştirilen analizler de düzensiz uyku uyuyanların bağırsak mikrobiyomunun farklı olduğunu gösterdi.
Araştırmacılara göre sosyal jetlag’in daha çok yaşandığı grupta görülen altı mikrobiyom türünden üçü sağlık sorunlarına yol açıyor. Bağırsak mikrobiyomunun bileşimi her şeyden önce diyabet, kalp hastalıkları ve şişmanlık gibi uzun vadeli sağlık durumlarının riskini yükseltebiliyor. Kopenhag Üniversitesi’nde gerçekleştirilen diğer bir araştırma da bağırsak bakterileri ve virüslerinin bileşiminin bir insanın yaşam süresi üzerinde önemli ölçüde etkili olduğunu gösterdi.
Exploring the relationship between social jetlag with gut microbial composition, diet and cardiometabolic health, in the ZOE PREDİCT 1 cohort, European Journal of Nutrition, 2.08.2023.
