İzmir’e yaklaşık iki saat uzaklıkta yer alan Kınık ilçesindeki Asar Kale, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapan Asar Tepesi üzerinde konumlanıyor. Antik dönemden Bizans’a kadar birçok iz taşıyan bu yapı, gözlem noktası olarak önemli bir rol üstlenmiş durumda.
Köyden tepeye uzanan tarih
Kınık ilçesine bağlı Kocaömer köyünün alt kesiminden başlayan ve değirmenlerin yanından geçen yol, Karadere boyunca ilerleyerek Asar Tepe’ye ulaşıyor. Bu tepeye “Asar Kale” adı verilmiş olup, isminin kökeni Osmanlı dönemine uzanıyor. Hisar niteliği taşıyan bu yapı, bölgedeki savunma ve gözetleme sisteminin bir parçası olarak inşa edilmiştir. Asar Tepe’de elle yapılmış izlenimi veren tümülüs biçimli bir yapı dikkat çekiyor. Tepenin ortasında yer alan sarnıç sistemi, yüksek rakımlı kalenin su ihtiyacını karşılamak amacıyla tasarlanmış. Çapı yaklaşık 2 metreyi bulan dört adet çanak ile bunların ortasında bulunan daha büyük bir çanak, küçük kanallarla birbirine bağlanarak su toplama sistemini oluşturuyor.
Tarihi ticaretin izlerini sunuyor
Tepenin güney yamacında yapılan gezilerde büyük bina temelleri tespit edilmiştir. Bölgede bulunan Roma ve Bergama sikkeleri, buranın tarım ve ticaret açısından önemli bir merkez olduğunu göstermektedir. Zeytin, şarap, tahıl gibi ürünlerin burada depolandığı ve büyük küplerle başka bölgelere ulaştırıldığı düşünülmektedir. Karadere, Asar Tepe’nin hemen yanında yer almakta olup iki kolu burada birleşiyor. “Karadere” isminin, Luwi dilindeki “Kharadra”dan türediği düşünülüyor. Bu kelime, “dağdan gelen derin su yatağı” anlamını taşımaktadır.
İlk araştırma 1877 yılında yapıldı
Hasar Kale, ilk kez 14 Ağustos 1877 tarihinde arkeologlar tarafından incelenmiştir. Alter Tümer’in “Von Pergamon” adlı eserinde bu incelemeye dair detaylara yer verilmektedir. Asar Tepe üç ana bölümden oluşmaktadır: Üst düzeydeki sarnıç, orta bölümde iç-dış surlar ve gözetleme alanları, alt bölümde ise yapı temelleri bulunmaktadır. Tepenin doğu, batı ve kuzey yönlerinden çıkışı neredeyse imkânsız hale getiren dik yamaçlar sayesinde kale doğal bir korunak kazanmıştır. Bu yönlerden Bergama, Kınık ve Soma ovalarının tamamı izlenebilmektedir. Günümüzde kaybolmuş olan taş yol ise güney yönünden kaleye ulaşımı sağlamaktadır.
Kınık ilçe merkezine 4 kilometre uzaklıkta
Bizans döneminde kale surları taş, kireç ve tuğla ile örülerek güçlendirilmiştir. “Horasan” olarak adlandırılan bu teknikle yapılan duvarlar, kaleyi daha korunaklı hale getirmiştir. Sur kalınlıklarının yaklaşık 5 metre, yüksekliğinin ise 8,5 metre olduğu tespit edilmiştir. Kınık’a bağlı Kocaömerli Mahallesi sınırlarında yer alan Hasar Kale, ilçe merkezine yalnızca 4 km uzaklıktadır. Ulaşım, Hastane Caddesi üzerinden özel araçla sağlanabildiği gibi, 836 no’lu ESHOT otobüs hattı ile de ulaşım mümkündür.
Asar Tepe üzerinde bulunan Hasar Kale, Beşiktaş Tepesi ile birlikte ilçenin en önemli tarihî yapılarından biri olarak kabul ediliyor. Kale, ücretsiz olarak ziyaret edilebiliyor ve bölgeye ilgi duyan tarih meraklıları tarafından yoğun ilgi görüyor.
