Gri bulutların gökyüzünü kapladığı, güneşin kaybolduğu günlerde birçok insan daha mutsuz ve yorgun hissetmeye daha meyilli olabilmektedir. İşte detaylarıyla Kış depresyonu ile nasıl başa çıkılır? Mevsimsel duygudurum bozukluğu nedir?
Mevsimsel duygudurum bozukluğu nedir?
Kış aylarında yaşanan depresif ruh halinin, özellikle sonbahar ve kış mevsimlerinde güneş ışığının azalmasıyla tetiklenen Mevsimsel Duygudurum Bozukluğu (MDB) olarak tanımlandığı belirtildi. Uzm. Klinik Psikolog Cansu Karaman, kış depresyonunun biyolojik faktörlerle de ilişkili olduğunu vurgulayarak, bu dönemde yaşanan ruhsal değişimlerin sadece psikolojik değil, aynı zamanda biyolojik etkileşimlerin sonucu olduğunu söyledi. Güneş ışığının eksikliği, vücudun biyolojik ritmini ve hormon seviyelerini etkileyerek ruh halindeki dalgalanmalara neden olabilir. Özellikle, güneş ışığının azalması serotonin üretimini düşürerek depresif ruh hali, yorgunluk ve genel mutsuzluk hissine yol açabilir. Serotonin, ruh halini dengeleyen ve mutluluk hissi sağlayan bir nörotransmitterdir.
Karaman, ayrıca günlerin kısalması ve gecelerin uzamasıyla biyolojik saatin (sirkadiyen ritim) bozulduğunu, bunun da melatonin üretimini artırarak uyku düzeninin bozulmasına ve aşırı yorgunluk hissine neden olduğunu belirtti. Melatonin, uyku düzenini etkileyen bir hormon olup, fazla üretimi kış aylarında depresyon belirtilerini ağırlaştırabilir.
Kış depresyonuyla mücadele etmenin yolları
Kış aylarında yaşanan depresyon, birçok kişiyi olumsuz etkileyebilmektedir. Uzm. Klinik Psikolog Cansu Karaman, kış depresyonu ile başa çıkabilmek için önerilerde bulundu. Karaman, bu tür depresyonla baş etmenin en etkili yollarından birinin dışarıda vakit geçirmek olduğunu belirtti. "Güneşli günlerde yürüyüş yapmak, doğada zaman geçirmek ve gün ışığından faydalanmak, serotonin üretimini artırabilir," diyen uzman, aynı zamanda fiziksel aktivitenin de büyük önem taşıdığına dikkat çekti. Egzersiz yapmanın, yalnızca bedensel sağlık için değil, ruhsal sağlık için de faydalı olduğunu ifade eden Karaman, "Egzersiz, vücutta endorfin salgılayarak ruh halini iyileştirir. Kışın dışarıda egzersiz yapmak zor olsa da, evde yapılacak egzersizler ya da kapalı alandaki spor salonlarına katılmak zihinsel sağlığı destekler," diye konuştu.
Kış aylarında daha fazla içe kapanma eğiliminin, yalnızlık hissini artırabileceğine değinen Karaman, sosyal bağlantıların önemine vurgu yaptı. "Sosyal bağlar kurmak ve sürdürmek, yalnızlıkla mücadelede etkili bir yöntemdir. Arkadaşlarınızla ve ailenizle düzenli iletişimde olmak, telefonla görüşmek veya çevrimiçi sohbetler yapmak yalnızlık hissini hafifletebilir," dedi.
Kendinize iyi davranın
Karaman, kış depresyonuyla mücadele ederken kişilerin kendilerine nazik ve şefkatli davranmalarının da kritik olduğunu belirtti. "Kendinizi sert bir şekilde eleştirmek yerine, anlayışlı ve hoşgörülü olmak gerekir. Meditasyon, nefes egzersizleri veya yoga gibi rahatlatıcı aktiviteler, depresif ruh halini hafifletebilir," şeklinde konuştu. Son olarak, Karaman, depresyon belirtilerinin şiddetli hale gelmesi durumunda profesyonel yardım almanın önemini vurguladı. "Psikoterapi, özellikle bilişsel davranışçı terapiler, depresyonu yönetmekte etkili bir yöntemdir. Gerekli durumlarda ilaç tedavisi de kullanılabilir," diyerek, uzman desteğinin önemine dikkat çekti.
