Yapay tatlandırıcılar, kimyasal olarak türetilebilen, ancak “doğal” kaynaklardan da elde edilebilen sentetik tatlandırıcılardır. Örneğin, sukraloz şekerden elde edilir fakat aynı zamanda yüksek oranda da işlenmiştir.
FDA altı yapay tatlandırıcıyı onaylamıştır: sakarin, aspartam, asesülfam potasyum (As-K), sukraloz, neotam ve advantame. Bu tatlandırıcılar, şekerden 20.000 kat daha tatlıdır, çok az miktarda ya da hiç kalori içermemektedir. Yapay tatlandırıcılar, işlenmiş ve paketlenmiş birçok gıdada, özellikle de “şekersiz etiketli paket” yiyeceklerde bulunabilir.
YAPAY TATLANDIRICILAR VÜCUDU NASIL ETKİLER?
Yapay tatlandırıcılar hakkında bir sürü tartışma var ve araştırmalar bazen kafa karıştırıcı ve çelişkili olabiliyor. İşte bu tatlandırıcıların vücudu nasıl etkilediği hakkındaki bilgileri sizinle paylaşmak istiyorum:
İŞTAH VE KİLO VERME
İnsanlar (ve diğer hayvanlar) kalorilere ve ağırlığa göre gıdaların tadı ve dokusuna dayalı olarak doğal bir kabiliyete sahiptir. Örneğin, bebekler için anne sütünün tatlı tadı ve kalın viskozitesinin gelen kalorilerin tek kaynağı oldugunu biliyoruz. Çalışmalar, yapay tatlandırıcıların sinyal döngüsünü etkileyebileceğini ve aşırı yemeye neden olabileceğini bulmuştur. Bir araştırmada, (sıçanlarda), tatlı olan ama hiçbir kalori içermeyen yiyecek veya içecekleri yediğinde, beyni, yemeye devam etmeleri gerektiğini ve bunun kandırmaca ve hile olduğunu düşünür. Laboratuvar ortamında sakkarinle tatlandırılmış yoğurtla beslenen sıçanların daha fazla kalori aldıkları ve bir glikoz ile tatlandırılmış yoğurtla beslenen sıçanlardan daha fazla kilo kazandıkları bulunmuştur.
BEYİN FONKSİYONU
Düzenli olarak yapay tatlandırıcılar kullanan kişiler, hem sakarin hem de şeker kullananlara göre, daha yüksek bir açlık cevabına sahipti. Bir başka çalışma, yapay tatlandırıcıların yeme davranışını etkileyebilecek beyin değişiklikleri ile ilişkili olabileceği sonucuna varmıştır.
İNSÜLİN VE KAN ŞEKERİ
Kan şekerinin yapay tatlandırıcılardan da etkilenmesi mümkündür. İçinde şeker bulunan bir şey yediğimizde, vücudumuzun insülin üretmesi için sinyal verilir (ki bu da şeker metabolize olur veya yağ olarak depolanır). Yapay tatlandırıcılı bir şeyler yersek, vücut insülin salgılar ama aslında o an bir şeker yoktur dolayısıyla Bu da düşük kan şekerine yol açabilir.Buna karşılık olarak da düşük kan şekeri, karbonhidrat açlıklarına neden olur ve tatlı isteği artar.
BAĞIRSAK SAĞLIĞI
Bağırsak sağlığının inanılmaz derecede önemli olduğunu biliyoruz, bu yüzden onu bozabilecek herhangi bir şey konusunda da temkinli olmak gerekir. Yapay tatlandırıcılar da bağırsak florasını bozarak ikinci beyin görevi yaparak tüm fonksiyonlarının bozulmasına sebep olur.
DOĞAL SIFIR KALORİLİ TATLANDIRICILAR
Doğal sıfır kalorili tatlandırıcılar (stevia, eritritol ve ksilitol gibi) suni değildir, ancak yine de bazı dezavantajları olabilir. Örneğin, stevia tozu (bitkisel öze karşı), yüksek oranda işlenir ve güvenlik açısından incelenmemiştir. bu yüzden doğal olsa da bunların kullanımında da dikkatli olmak gerekir.
Bu insanlar kilo almasalar bile, besleyici gıdalardan uzak durup düşük kalorili tatlı yiyecekler tüketirlerse muhtemelen sağlıklarını kaybederler. Kilo sağlık belirtisi olabilir, ancak tek sağlık belirtecimiz kilo değildir. Bir kişi ideal kilosunda olabilir ama yine de sağlıksız olabilir.
Kısaca benim önerim ekstra yapay bir tat ilave etmeden gıdalardan zevk almayı öğrenmemiz gerekir. Besin içeriği yoğun gıdalar, bal ya da akçaağaç şurubu gibi besinler ise az miktarda doğal tatlandırıcılar kullanarak arada bir tercih debiliriz , fakat bunu minimumda tutmak en doğru tercih olacaktır.
