Zeytinyağı MÖ 4500’lü yıllardan beri Ege'nin vazgeçilmez bir parçasıdır. Özellikle tarımda ve gastronomide ülke genelinde birçok ekonomiye de katkı sağlamaktadır. Türkiye, dünyanın en büyük ikinci zeytinyağı üreticisidir.
Tarihteki ilk zeytinyağı tesisi, Türkiye’de; İzmir’İn Urla ilçesinde bulunmuştur. Bu tesis MÖ 600’lü yıllara dayanmaktadır. Urla’yı günümüzde ziyaret ederseniz, burada birçok zeytinyağı fabrikasıyla karşılaşabilirsiniz. Aynı zamanda, zeytinyağından birçok ürün elde edilebilmektedir, Türkiye’de zeytinyağından sabun bile üretilmektedir.
Zeytinyağı, Muğla için de oldukça önemlidir. Özellikle zeytin, Milas'ın önde gelen ihracat ürünlerinden biridir. Bu bölgedeki zeytinyağı üretimi de tarih öncesi dönemlere kadar uzanır. Muğla’ya özel sızma zeytinyağı türü, koyu yeşil rengiyle tanınır.
Türkiye zeytinyağı bakımından bu kadar zenginken, Anadolu mutfağının bu üründen mahrum kalması neredeyse imkansız bir düşünce. Türk yemeklerinin en önemli ürünlerinden biri olan zeytinyağı, dahil edildiği yemeklere lezzet katmaktadır. Peki, zeytinyağlı Türk yemekleri nelerdir? Zeytinyağı hangi yemeklere yakışır? İşte cevabı…
Zeytinyağlı Enginar
Türk yemek kültürünün öne çıkan ürünlerinden olan enginar, vejetaryenler için de oldukça makul bir lezzettir. Havuç, bezelye ve patatesle süslenen bu yemek, Türk Ege mutfağının amiral gemilerindendir.
İzmir’in Urla, Karaburun ve Mordoğan ilçelerinde çokça yangındır. Her bahar Urla'da düzenlenen Uluslararası Enginar Festivali, bu yiyecekle ortaya çıkmıştır.
Zeytinyağlı taze bakla
Bahar mevsiminde yetişen bu tarla ürünü, Ege kültürünün vazgeçilmez öğelerindendir. İzmir'de de kolayca bulunabilir.
Zeytinyağında pişen taze bakla, Ege bölgesinde bulabileceğiniz en lezzetli yemeklerden biridir. Yoğurt ve dereotu ile servis edilen bu ürün, kendine has tadıyla dikkatinizi çekecektir.
Zeytinyağlı yaprak sarması
Yaprak sarma, Türk mutfağının en popüler ürünlerindendir. Şanı Ege ve Akdeniz’in dışına çıkıp, tüm ülkeye ve hatta dünyaya yayılmıştır. Ege bölgesinin farklı bir önemli ürünü olan asma yaprağı ile yapılır. Et veya hayvansal ürün içermediğinden, vegan dostudur.
Yaprak sarması yapmak için en iyi zamanlar mayıs ve haziran ayları olarak öne çıkar. Bu tarihlerde yapraklar daha yumuşak ve daha sinirsizdir. Hem daha kolay şekillenir, hem de yemesi daha kolaydır.
Zeytinyağlı barbunya
Genellikle yazın sıcaklarına en iyi gelen yemek olarak bilinen zeytinyağlı barbunya, soğan ve domates eşliğinde önümüze çıkar. Garnitür veya meze olarak da tüketilebilir. Oldukça hafif bir lezzeti olan barbunya, soğuk olarak tüketildiğinde de çok lezzetlidir.
Zeytinyağlı taze fasülye
Taze fasülye, vitaminlerle dolu, sağlık deposu ve leziz bir yemektir. Bağışıklık sistemini güçlendirdiği bilinir. Kalp krizi riskini azalttığı düşünülür. Yeşil fasülyelerin sızma zeytinyağında pişirilmesi ve soğuk olarak servis edilmesiyle ortaya çıkar.
Zeytinyağlı imam bayıldı
İmam bayıldı, Osmanlı döneminden bu yana, Türkiye’nin önemli lezzetlerinden biri olmuştur. Ortası alınan patlıcanın leziz harçlarla doldurulmasını ve zeytinyağı eşliğinde pişirilmesini ifade eden bu yemek, adeta bir lezzet bombasıdır. Soğan, sarımsak ve domates, bu ürüne en yakışan malzemelerdendir.
