İzmir'in geleneksel tatlılarından biri olan ve 2017 yılında Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından coğrafi işaretle tescillenen şambali, sokak tatlıları arasında önemli bir yer tutuyor. Özellikle Tarihi Kemeraltı Çarşısı'nda ve İzmir’in çeşitli kalabalık caddelerinde sıklıkla karşılaşılan bu tatlı, geçmişi ve kendine has lezzetiyle tatlıseverlerin ilgisini çekiyor.
Balkan kökenli bir tatlı olan şambali, Ege topraklarında geçirdiği değişimlerle "İzmir Şambali'si" halini almıştır. Zaman içinde, Ortadoğu'nun Halep tatlısı ve Balkanların ünlü tatlısı revani ile birleştirilerek ortaya çıkmıştır. İzmir'de popüler hale gelen bu lezzet, Manisa'da da kendine yer bulmuştur. Bu tatlının lezzeti, şehre özgü bir kimlik kazanmıştır.
Coğrafi işaretli tatlı, artık sadece bir sokak lezzeti olmanın ötesinde, İzmir'in gastronomik kimliğini oluşturan bir değer haline gelmiştir. Şambali bu sayede, aslına uygun bir şekilde gelecek nesillere aktarılmak üzere koruma altına alınmış durumdadır.
Birçok şekilde tüketiliyor
Şambali, irmik, yoğurt, şeker, kabartma tozu, karbonat ve fıstık gibi malzemelerle yapılan bir tatlı. Sade haliyle oldukça lezzetli olan şambali, üzerine tarçın serpilerek ya da süt kaymağı eklenerek de tüketilebiliyor. Geleneksel tarifin en önemli püf noktalarından biri ise tatlının şerbeti. Şerbetin sıcak, tatlının ise sıcak olmasına dikkat edilerek dökülmesi, lezzetinin tam anlamıyla ortaya çıkmasını sağlıyor.
İzmir şambalisi için gereken malzemeler
- 3 su bardağı irmik
- 1,5 su bardağı yoğurt
- 1 çay bardağı şeker
- 1 kabartma tozu
- 1 çay kaşığı karbonat
- Şerbeti İçin:
- 4,5 su bardağı şeker
- 3,5 su bardağı su
- 1 çay kaşığı limon suyu
İzmir şambalisi nasıl yapılır?
- Yoğurt ve şeker bir kaba alınarak iyice karıştırılır.
- Diğer malzemeler eklenir ve karıştırmaya devam edilir. Harç, katı kıvamda olacak şekilde hazırlanır.
- Yağlanmış bir cam tepsiye harç dökülür ve üzerine fıstık serpilir.
- 175 derecede ısıtılmış fırında 30 dakika kadar pişirilir.
- Şerbet için, su ve şeker kaynatılır, 12-15 dakika kadar kaynatıldıktan sonra sıcak şerbet, fırından çıkan sıcak tatlının üzerine dökülür.
- Tatlı, 4-5 saat dinlendirildikten sonra servis edilir.
Şambali yapımında ipuçları
-Kullanacağınız malzemelerin oda sıcaklığında olması, şambali tatlınızın daha yumuşak ve lezzetli olmasını sağlar.
-Şambali harcının, dolapta en az 12-15 saat bekletilmesi, tatlının kıvamı ve lezzeti açısından önemlidir.
-Şerbetin, tatlı fırından çıktıktan hemen sonra sıcak bir şekilde dökülmesi, tatlının daha lezzetli olmasını sağlar.
-Tatlınızın üzerini fıstık yerine hindistancevizi, antep fıstığı veya cevizle süsleyebilirsiniz.
