En çok oy alan adayın, karşısındaki tüm adaylar ikinci turda çekilirse, oylama referanduma dönüşüyor. Bu yüzden, adayın % 50+1 oy alması zorunlu oluyor. Yani, yeniden, bir EVET - HAYIR cephesi kurulmuş oluyor. Çoğunluk oylarının HAYIR çıkması durumunda, 45 gün sonra, yeniden Cumhurbaşkanlığı seçimine gitmek zorunluluğu doğuyor...

Cumhurbaşkanlığı seçiminde, seçime katılan adayların, seçimleri geçersiz hale getirme olanağı var. Mevcut yasal düzenleme buna olanak tanıyor.

Seçimler, birinci tur ve ikinci tur olarak belirlenip, ilk turda %50 + 1 oy alan aday olmazsa, ikinci turda en çok oyu alan adayın kazanacağı yönünde bir algı oluşmuş durumda. Bu algı, hem doğru, hem de içinde farklı bir seçenek barındırdığı için doğru değil.

Biraz karışık göründüğünü kabul ediyorum. Bu yüzden, ilgili yasa maddesini okuyalım :

''Seçim sistemi ve uygulanması MADDE 4 – (Değişik: 25/4/2018-7140/4 md.) (1) Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday, Cumhurbaşkanı seçilir. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci Pazar günü ikinci oylama yapılır. Bu oylamaya, ilk oylamada en çok oy almış bulunan iki aday katılır ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilir. (2) İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin herhangi bir nedenle seçime katılmaması hâlinde; ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle yapılır. Ancak ikame, geçici sonuçların ilânını takip eden gün saat 17.00’ye kadar yapılabilir. (3) Oylamalara tek adayla gidilmesi hâlinde, oylama referandum şeklinde yapılır. Geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilir. Oylamada, adayın geçerli oyların salt çoğunluğunu alamaması hâlinde seçim yenilenir ve kesin sonuçların ilânından sonra gelen kırkbeşinci günü takip eden ilk Pazar günü sadece Cumhurbaşkanı seçimi yapılır. ''

Dikkatinizi çekmek istediğim durum, ilk turda %50 + 1 çoğunluğun sağlanamaması halinde ortaya çıkan seçeneklerdir. Eğer, ikinci turda, en çok oy alan adayın karşısına bir aday çıkıp yarışırsa, ikinci turda en çok oyu alan aday seçimi kazanır. Buraya kadar olanı zaten hepimiz biliyoruz. Ancak, en çok oy alan adayın karşısındaki aday ( adaylar ) çekilirse, ikinci turda tek bir aday kalırsa ne oluyor ?
Yasayı bir kez daha okuyalım:

'' (3) Oylamalara tek adayla gidilmesi hâlinde, oylama referandum şeklinde yapılır. Geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilir. Oylamada, adayın geçerli oyların salt çoğunluğunu alamaması hâlinde seçim yenilenir ve kesin sonuçların ilânından sonra gelen kırkbeşinci günü takip eden ilk Pazar günü sadece Cumhurbaşkanı seçimi yapılır. ''

Erdoğan karşısında, ortak bir aday konusunda anlaşamayan HAYIR cephesinin, yeniden örgütlenmesi için bir fırsat daha kazanılmış oluyor. Üstelik, %50+1 alamayan adayın moral bozukluğu ile gireceği bir seçim gündeme geliyor. Yasa koyucu, seçimlerin tekrar edilmesi konusunda bir kısıt koymadığına göre, bu yöntem, muhalefet uzlaştığı takdirde, defalarca kullanılabilir.

Yasadaki bu açıklığın kullanılabilmesi için, oy verme işlemlerinin ve sayım aşamasının muhalefet tarafından kontrol altına alınmış olmasının şart olduğunu söylemeyi unutmayalım. Eşitsiz koşullarda yapılan seçimin, oy kullanma ve sayılma aşamaları da, her türlü suistimale açık durumdadır.