İstanbul Metrosunu O Başlattı
Prof. Dr. Nurettin Sözen,1989 Yerel Seçimlerinde, iktidardaki Ana Vatan Partisi’nin, yenilebileceği pek de düşünülmeyen mevcut Belediye Başkanı Bedrettin Dalan karşısında, Sosyal Demokrat Halkçı Parti adayı olmuş;%35,94’e %26,12 oyla,İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığını kazanmıştır.
Bu beklenmedik zaferde, ANAP’ın halk desteğini yitiren siyasetinin rolü, Dalan’ın kaybettiğinden az değildir!
Susuz bir İstanbul yazına girerken başlayan ve 1 Nisan 1994’te sona eren belediye başkanlığında Sözen, İstanbul’u 21.yüzyıla hazırlayacak çok önemli proje ve uygulamalara imza atmış, içme suyu ve toplu taşımacılık başta olmak üzere,kentsel yaşamın vazgeçilmezlerine halkçı çözümler üretmiştir.
Döneminde; İstanbul Metrosu’nun Taksim-4.Levent etabının yapımına başlandı (1992). Aynı yıl “Çağdaş Tramvay” adıyla cadde tramvayları Aksaray-Sirkeci ve Aksaray-Topkapı arasında çalışmaya başladılar. İstiklal Caddesi yayalaştırılarak 1961’de seferlerine son verilmiş olan nostaljik tramvaylar tekrar hizmete girdi. Yoksul kenar mahallelere 05.00- 06.45 arasında 89 sefer hattı üzerinden ücretsiz otobüs yolculuğu sağlandı.
Metro ve Şehirlerarası Otogar; Sözen döneminde yapıldı, Erdoğan tarafından açıldı.
Sözen’in, büyüyen İstanbul’un ulaşımını verimlileştirme için yaptığı hat kısaltma düzenlemeleri eleştiri konusu yapılmıştır;tıpkı temizlik işçilerinin grevlerindebiriken çöpler gibi!Sözen’in eleştirilere yanıtı üzerine söz söylenebilir mi:
“Sendikal hakların olmadığı bir ülkede yaşamaktansa çöp dağlarını tercih ederim”!
Park Otel ve Gökkafes’te kaçak kat yıkımları, Sarıyer/KilyosÇiller arazisi imar değişikliği ve Sait Molla özel ormanının imara açılmasına (Acarkent) karşı ve Perpa mücadeleleri;güçlülerin imar usulsüzlüklerine karşı duruşunun örnekleridir.
Yoksul ailelere 220 bin konutta, 10m3’e kadar bedava su, 11 milyon şişe süt, beş nüfuslu yoksul ailelere aylık kart ile günlük iki ekmek dağıtılmıştır. Doğalgaz, biyolojik arıtma ve çöp işleme tesisleri gibi pek çok yaşamsal proje gerçekleştirilmiştir.
İstanbul’un Suyu ve İSKİ
Susuzluk ve kesintiler İstanbul’un kadim sorunudur. Hızlı büyüyen kent, kötü dağıtım şebekesi ve yetersiz su kaynağına eklenen 1989 ve 1990 kuraklığı akut susuzluk yaratmıştı.
Ekim 1990’da yapılan “Yağmur Bombası” ile 15 ayda 120 milyon metreküp yapay yağmur suyu elde edilmesive Yalova Belediyesiyle dayanışarakİstanbul’a tanker gemilerle su taşınması zaruretti. Burun kıvırmak, emeğe haksızlık ve işi bilmemektir.
Sözen döneminde projelendirilip başlatılan ve Erdoğan zamanında açılışları yapılan barajlar*:
- Büyükdere 1995 İSKİ
- Kuzuludere 1995 İSKİ
- Düzdere 1995 İSKİ
- Sazlıdere 1996 DSİ
İstanbul’un yaşadığı kuraklıklar, göç nedeniyle artan nüfus ve sanayinin içme ve kullanma suyu ihtiyacını uzun vadeli karşılamak amacıyla 1991 de DSİ tarafından Büyük Melen Projesi başlatıldı. Ancak tamamlanıp kullanıma açılamadı.
1993 yılındaİSKİ skandalı ve yolsuzluğuortaya çıktı. Sözen olayın açığa çıkmasından önce suç duyurusunda bulunup İSKİ’yi Bakanlık incelemesine açmıştır. İSKİ nedeniyle yargılandığı irtikâp davasında beraat ederek aklanmış bir diğer davada da savcı beraatını istemiştir.
Sözen 1994 seçimlerinde aday olmamış değil merkez yoklaması/ belirlemesiyle aday gösterilmemiştir! Bu tutum bir bakıma İSKİ’den ya da belediyeciliğinden ötürü NurettinSözen’in İstanbul kamuoyu önünde de aklanma imkânını ortadan kaldırmıştır. Bir bakıma ’89 Belediyeciliğinin de!
(*)DSİ 14. Bölge Müdürlüğü Web Sayfası