2055 yılı nisan ayıydı. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı önümüzdeki dönem için adaylığını açıklayacağı toplantıyı başlatmak için masasına oturdu. Konuşma aynı zamanda şehrin 6 noktasında kurulan hologram meydanlarında da izlenebilecekti. Ekranda konuşmasının başlığı olan şu sözler belirdi.
“Başardık, yine başaracağız!” ve Başkan konuşmasına başlar...
“Değerli İzmir halkı! Beş yıldır sürdürmekte olduğumuz hizmetlerimizin artık bugün meyvelerini almaya başladık ve hedeflerimize adım adım ulaşmaktayız. Yaptığımız tüm çalışmaları, bütçemizi ve hedeflerimizi sizler ile daima açıkça paylaştık, paylaşıyoruz. Demokrasi ve katılımcılığın gereği olarak her bir vatandaşımız, hem hizmet alan hem de hizmetin nasıl verildiğini denetleyen bireyler olarak bize güç verdi.”
İzmir’in açık veri platformu https://acikverizmir.org 2050 yılında oluşturulmuştu. Küçük adımlarla başlayan girişim, zamanla genişleyerek kentin açık veri endeks karşılaştırmalarında üst sıralarda yer almasını ve açık veri ile ilişkili birçok ödül almasını sağlamıştı. Bu platformda, hem açık verilerin görsellerle birlikte sunulduğu bir alan hem kentlilerin kentin durumunu ve belediyenin performansını takip ettiği bir kent paneli hem de bütçenin izlenebileceği bir açık bütçe alanı bulunmakta. Platformda bunlara ek olarak açık veri ile ilgili bilgilendirmeler, kentlilerin veri seti önerisinde bulunabilecekleri bir alan, polis paneli, kentlilerin şikâyet veya isteklerinin alındığı 311 servisin veri ve haritalarının bulunduğu bölümler de yer almaktadır.
Açık verilerin sunulduğu alanda kentin durumunu gösteren sayım, anket sonucu gibi veriler, belediyenin verdiği hizmetleri gösteren veriler veya gerçek zamanlı veriler kent yönetimi, topluluk hizmetleri, demografi, çevre hizmetleri gibi çok sayıda tema altında yer almaktadır. Açık veri setlerinin yanında grafik ve harita gibi görseller de bulunmaktadır.
Başkan konuşmasına devam etti...
“Açık Veri İzmir Platformu diğer şehirlerden farklı olarak belediye performansını kanıt bazlı ortaya koymaktadır. Ulaşım, yaşanabilirlik, çevre, kent formu, ekonomi ve finans başlıkları altında vadedilen hedeflerin ne ölçüde gerçekleştiğini hemşehrilerimiz bu panelden kolaylıkla izleyebilmektedir.”
Açık Veri İzmir Platformu başkanın da dediği gibi ülkedeki diğer yerel yönetim veri platformlarından daha ilerideydi. İzmir’in demokratik ve ilerici kimliği ülkede neredeyse yüzyıldır bilinen bir durumdu. Bu sebeple İzmir’in bu konudaki ilerici durumu aslında yadırganacak bir şey değildi.
Örneğin, yaşanabilirlik başlığı altında yer alan yangın olaylarının azaltılması hedefi kısmen gerçekleştirilmiş, belediyenin sağlık hizmetlerinin İzmir sakinlerinin sağlığını olumlu yönde etkilemesi hedefi tamamen gerçekleştirilmiş, suç oranının düşürülmesi hedefi ise gerçekleştirilememişti. Platformda her hedefin gerçekleştirilme kriterlerinin ne olduğu ve gerçekleştirme oranının nasıl ölçüldüğü ayrı ayrı gösterilmiştir. Açık Veri İzmir Platformu, belediyenin verdiği hizmetler ile ilgili kent sakinlerini bilgilendirdiği bir araç haline getirilmişti. Platformun Açık Bütçe alanında belediyenin gelirleri ve harcamaları bütçe kalemleri altında izlenebilmektedir. Örneğin, harcamalar altında farklı kategorilere göre ne harcamalar yapıldığı çok detaylı ve anlaşılabilir bir şekilde gösterilmiştir.
Başkanın konuşmasına dönersek...
“Hedeflediğimiz birçok şeye ulaştığımızı ve başarılı olduğumuzu artık söyleyebiliriz. Bunu hep birlikte başardık. Bundan sonra da siz hemşehrilerimizin desteği ve gözetimi ile şeffaf, demokratik ve katılımcı anlaşıyışımızı devam ettireceğiz. Artık başka türlü yönetmek mümkün değil. Kamu kaynağı ile kamu yararına üretilen hizmetlerin bilgisinin kamudan saklandığı günler artık çok geride kaldı. Hesap veremeyen kadroların artık bu makamlara gelmesi mümkün değildir.”
İzmir’in 2055 yılındaki belediye başkanı bu şekilde konuşur mu ya da o gün hayatta olursam ben bunu yazmış olur muyum bilinmez. Ama bugün bu konuşma Kanada Edmonton’da mümkün. 2019 yılındayız.
(TESEV’in yayınladığı “Kentsel Politikanın Desteklenmesi İçin Yeni Araçlar” raporundan fayladanılmıştır.)
