Türetim sözcüğü, Türk Dil Kurumu ‘Bilim ve Sanat Terimleri’ ana sözlüğünün Fizik terimleri sözlüğü içinde ‘birtakım varsayımlardan yol çıkarak doğabilimsel yazım geliştirme’ olarak tanımlanmaktadır. Türetim sözcüğü mantık terimleri ve matematik terimleri sözlüğünde ise ‘yalınç çıkarımlar zinciri, tümdengelim’ olarak tanımlanıyor.
Türetimi, kent yaşamında düşünmek ise ‘tüketim’ yerine değerlendirilebilir. Kent yaşamında, her an tüketilerek, belki de yok edilerek geçirildiği ortada. Doğanın sağladığı kaynaklar kullanılarak günlük yaşam ilerliyor. Dağlara, tepelere binalar yapılıyor, taşıtlarla seyahat edilerek karbon salınıyor, sürekli atık çıkarılıyor.
Kent yaşamının üretimden uzak olageldiğini söyleyebilirim. Kırsalda en yüksek düzeyde olan ‘üretim’, kent yaşamında tam tersi bir yönde gelişmiş durumda. Kırsal üretir, kent tüketir kıvamında bir yaşamın içinde olduğumuzu hissediyorum.
Kentte ve Kırsalda Türetim
Kentte üretimi düşünmek aslında ‘türetim’dir. Üretimi destekleyen bir bakış açısını kent yaşamında yeşertmek iyi hissettirebilir. Büyükşehirlerde yaşamaktan usananların ve bu tüketme halinden hoşnut olmayanların sayısı her geçen gün artıyor. Geçmişin özenilen kent hayatı yerine kırsalın cazibesi öne çıkıyor. Teknolojinin katkısıyla kent merkezine uzak olmak artık eksiklik değil. Her an her yerden bilgiye ulaşmak mümkün. İnternete erişim sosyal yaşam ve etkinliklerin takibi, dünyada ne olup bittiğinin öğrenilmesi her an her yerden sağlanabiliyor.
Kent yaşamında, doğal gıdaya ulaşmakta zorlanıldığı için köylerde üretilen gıda ürünlerini sipariş edilmeye başlanıyor.. İnternet üzerinden dünyanın her yerinde üretilen bir ürünü evimize kadar getirebilmek mümkün. Kırsalda yaşarken herkesle aynı anda herhangi bir etkinliği izleyebiliyor, yeni gelişmelerden haberdar olabiliyoruz. Özellikle üretime katıldığımız anda tüm çalışmalarımızı herkese kolayca duyurabiliyoruz. Böyle bir olanağın olması üretimin daha öne çıkmasına, üretim odaklı düşünen insanların kendini kentten kurtarmasına yardımcı olabiliyor.
Kentte türetim, köylerden doğrudan gıda temin etmek, komşuluk ilişkilerinin gelişmesi, geridönüşüm uygulamaları başlatmak, güneş enerjisinden yararlanabilme olanaklarını araştırmak adımlarıyla başlayabilir. Kırsalda türetim ise sanayi turizmi yerine tarımsal turizmin gelişmesine olanak sağlamakla başlayabilir. Yerelden yükselen bir yaşama ticari kaygılardan uzak nitelikli ‘üretim’ amacıyla yaklaşmak bir gereklilik olarak hissedilebilir.
Türetime Katılıyorum
İçtenlikle paylaşmak isterim ki bu köşede yazdığım her şeye dair salt fikirlerin uçuşması bana yetmiyor. Kaleme aldığım fikirler ve önermelerim neticesinde somut, pratik uygulamalar içerisinde yer almaktan keyif alıyorum.
Annemin Şirinceli olmasından kaynaklı, köy hayatını kendimi bildim bileli yaşamaktayım. Dayımın atıyla tanıştığım anı dün gibi hatırlıyorum. Şanslıyım ki Konak’ta geçen ilk ve orta öğrenim hayatım eş zamanlı olarak tüm tatillerde ve yaz aylarında Şirince’yle birleşti. Kent merkezi ile yaşadığım kentin idari olarak uzak sayılabilecek bir coğrafyasında, köyünde yaşamı deneyimlemek öğrenmemi türetiyor. İlkokulda kent merkezinde bir çocuğun gündemi ile köyde yaşayan bir çocuğun gündemi arasında fark var. Şirinceli Berkay, köyde keçilerinin sütten kesilme haline kafa yorarken, Konak’ta yaşayan Ahmet okul alış verişinde daha fazla ne satın alabileceğine biraz fazla kafa yorabiliyor. Kentin tüketimiyle kırsalın üretimi arasında bağlantı kurarak ‘türetim hareketi’ başlatabiliriz.
Ekolojik yaşamı destekleyen bir eylemsellik içerisinde, her adımda paylaşım ve dayanışma odaklı bir alan açılabilir. Böylesine güçlü kavramları yan yana getirebilmek için topluluk olmaya ihtiyaç duyuyorum. Bir ve tek olmak yanında bir arada, sevgiyle yaşamak mümkün. Önyargılar ve ötekileştirmelerden uzak, her canlının bir değeri olduğu varsayımıyla düşünmek güzellikleri çoğaltabilir.