İnternet medyası ve sosyal medya ile ilgili yasal düzenlemeyi içeren kanun teklifi AKP ve MHP milletvekilleri tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sunuldu.
Bu teklif, internet haber sitelerinin yasal bir zemine sahip olması, aynı günlük gazeteler gibi belirli kriterlere göre faaliyette bulunmaları, internet medyasında görev yapan meslektaşlarımızın yasal güvenceye kavuşması, internet medyasındaki haber kirliliğinin ortadan kaldırılması gibi pek çok unsuru içinde barındırıyor.
Teklif yasalaşırsa, medya eko sisteminde ciddi değişiklikler meydana gelecek. Teklifle birlikte Basın İlan Kurumu çok önemli bir konuma geliyor. Kurumun yetki ve sorumlulukları artarken, iş yükü de katlanacak. Cumhuriyet Başsavcılığı Basın Bürosu'nun işleri neredeyse tamamen kuruma devrediliyor.
Yasa teklifi resmi ilan yayınlama hakkına sahip gazeteleri de yakından ilgilendiriyor. Türkiye'de yayınlanmakta olan ve 960'ın üzerinde süreli yayın bulunuyor.
Basın İlan Kurumu, devletin ve yarı kamusal kurum ve kurumların resmi ilan, ihale, icra, eleman alımı vb. gibi kamuyu ilgilendiren konularda duyuruları, reklamlarını yayınlanması konusunda düzenleyici ve aracı olarak görev yapıyor.
Her ne kadar zaman zaman eleştirilse ve bazı olumsuz uygulamaları gündeme gelse de bu kurum ülkemizde basın özgürlüğünün en büyük teminatlarından biri. Bugün Basın İlan Kurumu olmasa Türkiye'de yerel basından söz edebilmek mümkün değil.
Basın İlan Kurumu özgür basın için yaşaması, güçlendirilmesi gereken bir oluşum. Kurum, bilgi birikimi, teknolojiyi kullanımı ve daha birçok konuda öncülük görevini özverili çalışanlarıyla başarılı bir şekilde yerine getiriyor, getirmeye çalışıyor. Ancak, kurumun çok daha etkili olarak görev yapabilmesi için mevzuatların, yönetmeliklerin günün koşullarına göre güncellenmesi şart.
Yasa teklifi ile Basın İlan Kurumu'na yeni sorumluluklar ve yetkiler verilirken kurumun gelirlerinin de buna bağlı olarak yükseltilmesi bir gereklilik. Yeni personel, belki yeni binalar ve teknoloji yatırımı için kurumun bütçesinin arttırılması ve kuruma kaynak aktarılması bir zorunluluk. Eminim kanun koyucular bunun da farkına vararak bu konuda adım atacaktır.
Bir önemli konu da bu teklif kanunlaşırsa Basın İlan Genel Kurulu tarafından yapılacak olan yeni yönetmeliğin hazırlanması. İnternet haber sitelerine getirilecek olan kriterlerin en az günlük gazetelere getirilen kriterler kadar sağlam ve objektif olması gerekiyor. Güzel bir yönetmelik hazırlanırsa, başta biz gazetecilerin şikâyet ettiği "bilgi kirliliği", "herkesin gazeteci olarak kendini tanıtması", yalan haber, tetikçi ve çantacı internet haberciliği gibi sıkıntılı konularda ciddi bir düzelme olacağına inanıyorum.
Bugünkü yazımda yasa teklifinin daha çok olumlu yönlerine değindim. Özellikle de yerel basını ve internet basınını ilgilendiren, Basın İlan Kurumu ile alakalı olan kısımları yazdım. Sayfamızda da okuyacağınız üzere ülkemizdeki basın örgütlerinin yasa teklifi ile ilgili ciddi endişeleri ve eleştirileri var.
Bu yasa teklifi hazırlanırken Türkiye'deki gazetecilik örgütleri ile görüşülmemesi ve onların fikirlerinin alınmaması AKP ve MHP'nin ayıbı ve eksiği.
Meslek örgütlerinin belirttiği gibi dezenformasyon, yalan haber, asılsız bilgi ve tahrif edilmiş bilgi gibi kavramlar ile ulusal güvenlik, kamu düzeni, kamu barışı gibi sübjektif tanımlarla yeni yasa basın üzerinde baskı ve sansür unsuru olarak kullanılabilir.
Yine Basın İlan Genel Kurulu'nda görüşülen ve kabul edilen Basın Ahlak Esaslarına Dair Yeni Genel Kurul kararı ile ilgili de ciddi çekincelerim var.
Yasa teklifinde yer alan sosyal medya düzenlenmesi, basın kartları komisyonu oluşumu ve yeni kabul edilen Basın Ahlak Esaslarına Dair Yeni Genel Kurul kararı ile ilgili görüşlerimi de pazartesi günü yazacağım.