İzmir, adeta bir zaman tüneli gibi, her bir taşıyla binlerce yılın öyküsünü anlatıyor. Bu şehir, tarih boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış, kültürel bir mozaik oluşturmuştur.
Ancak, ne yazık ki, İzmir'in bin yıllık geçmişi hakkında yeterince yazılmış metinler bulmak oldukça zordur. Bu eksiklik, şehrimizin kayıp bin yılını yeniden hatırlama ve anlamlandırma çabalarını zorlaştırmaktadır.
İzmir'in Avrupa’nın karanlık çağ dediğimiz döneminde çeşitli uygarlıklara ev sahipliği yaptığı bilinir. Roma İmparatorluğu'nun bölünmesiyle Bizans İmparatorluğu'nun bir parçası olan şehir, zaman içinde Emevîler, Selçuklular, Haçlılar ve Cenevizliler gibi güçlerin çekişmelerine sahne oldu. Emevîler'in denizden zapt ettiği İzmir, ardından Türk denizcisi Çaka Bey'in liderliğinde Türklerin kontrolüne geçti. Daha sonra, Rodos Şövalyeleri, Aydınoğulları Beyliği ve Cenevizliler dönemi yaşandı.
İzmir'in tarihinde önemli bir dönüm noktası, Timur'un 1402'deki İzmir Kuşatması'dır. Bu olay, Hospitalier Şövalyeleri'nin elindeki şehri Timur İmparatorluğu'na kazandırmıştır. Timur'un orduları, Aziz Peter Kalesi'ni yerle bir etmiş ve İzmir'i ele geçirmiştir. Bu zaferin ardından, 1422 yılında II. Murad'ın kumandasındaki Osmanlı güçleri, İzmir'i resmen zapt etmiş ve şehir, Osmanlı İmparatorluğu'nun önemli bir parçası haline gelmiştir.
Bu bin yıllık dönemde İzmir, farklı medeniyetlerin etkisi altında önemli bir şehir olarak varlığını sürdürdü. Bu dönemde İzmir'de yaşayanlar, çeşitli inançlara sahip bir topluluktu. Hristiyanlık, İslam ve Yahudilik gibi farklı dinlerin izleri, şehrin mimarisinde ve yaşam tarzında kendini gösteriyordu.
Arkeolojik mirasımız ise, İzmir'in kayıp bin yılına ışık tutan en önemli kaynaklardan biridir. Çankaya metro istasyonunda bulunan sütun başlıkları, Roma ve erken dönemlerinin izlerini taşır. Bir zamanlar antik yoldaki sütunları süsleyen bu başlıklar, o dönemdeki mimari anlayışı ve estetiği yansıtır. Çankaya metro durağında indiğinizde bu camlı bölümlerin önünde durmayı unutmayın, göreceğiniz tarihi hazineler karşısında adeta büyüleneceksiniz.
İzmir'in kayıp bin yılı, sadece bir geçmişin hatırası değil, aynı zamanda geleceğe dair bir rehberdir. Bu mirası koruyup yaşatmak, şehrimizin kültürel zenginliğini ve tarihini daha iyi anlamamızı sağlayacaktır. Gelecek kuşaklara, İzmir'in köklü geçmişini ve kültürel mirasını aktarmak, hepimizin sorumluluğudur. Bu mirasa sahip çıkmak, geleceğe güvenle bakmamızı sağlayacaktır.
İzmir’in orta çağ arkeolojisine ışık tutan bu tarihi yapıların, Prof. Dr. Ergün Laflı'nın rehberliğindeki büyüleyici yolculuğunu keşfetmek isterseniz, fotoğrafları ve dokunaklı öyküleriyle birlikte İz Televizyonu'nda yayınlanan programımızı şu linkten izleyebilirsiniz:
https://www.youtube.com/watch?v=jo7q507inCg&t=2460s
Siz de "Tarihte Konak"'a konuk olun, İzmir'in şaheserlerini derinlemesine keşfetmenin keyfini çıkarın.
